هزینه های تحصیل در روسیه برای کسانی که تصمیم به تحصیل در خارج از کشور را دارند یکی از نکات مهم در انتخاب دانشگاه است. شرایط تحصیل در روسیه بهگونهای است که به گزینه مناسبی برای مهاجرت تحصیلی تبدیل شده است. بهطورکلی میتوان گفت که قیمت دانشگاه های روسیه از دیگر کشورهای اروپایی پایینتر است. کیفیت بالای بعضی از دانشگاه های این کشور به همراه قیمت مناسب زندگی و تحصیل موجب شده است که این کشور در مقام اول مهاجرت تحصیلی برای ایرانیان قرار بگیرد.
در حقیقت هزینه های تحصیل در روسیه بسیار مناسب است. البته لازم به ذکر است که هزینه تحصیل بسته به دانشگاه موردنظر، مقطع تحصیلی و رشته تحصیلی متفاوت است. ما در این مقاله از علم ویرا تلاش کردیم اطلاعات جامعی در خصوص مهاجرت تحصیلی به روسیه و هزینه های تحصیل در این کشور در اختیار شما قرار دهیم.
تمکن مالی برای تحصیل و زندگی در روسیه
بهطورکلی باید گفت که صدور ویزای روسیه برای ایرانیان پروسه چندان سخت و هزینهبری نیست. نکته قابلتوجه برای دریافت ویزاهای روسیه این است که اکثر ویزاهای این کشور از توریستی گرفته تا حتی تحصیلی و کاری احتیاجی به ارائه گواهی تمکن مالی ندارند. همچنین در اغلب موارد هم مصاحبه در سفارت لازم نیست و در صورت اقدام از سمت یک مؤسسه مهاجرتی امکان دارد حتی شخص نیاز به حضور در سفارت را هم نداشته باشد.
از این لحاظ یک امتیاز و آسودگی خاطر دیگر هم برای متقاضیان اخذ ویزای این کشور وجود دارد؛ اما با وجود اجباری نبودن ارائه گواهی تمکن مالی مسلماً لازم است متقاضی تحصیل در روسیه از تمکن مالی لازم جهت تحصیل و همچنین هزینههای زندگی در این کشور برخوردار باشد تا به مشکل بر نخورد. بهطورکلی میتوان گفت هزینه های تحصیل در روسیه برای هر فرد متقاضی تحصیل در این کشور در سال 400 الی 750 هزار روبل بوده (به طور متوسط) و میانگین هزینه تحصیل در این کشور برای دانشجو در سال نیز 100 تا 450 هزار روبل بسته به شهر، دانشگاه، رشته و مقطع تحصیلی موردنظر است.
هزینه های تحصیل در روسیه
همانطور که بیان شد متوسط هزینه های تحصیل در روسیه برای افرادی که شرایط تحصیل در روسیه را دارند سالانه بنا به مقطع تحصیلی، رشته و دانشگاه مدنظر میتواند طیف گستردهای از 100 تا 450 هزار روبل در سال و حتی بیشتر (تا 800 هزار روبل در سال) باشد. لازم به ذکر است از سوی دیگر چند دانشگاه خوب هم در این کشور هستند که شهریههای کمتر از 100 هزار روبل در سال را دارند. آنچه که مسلم است این است که دانشگاههای برتر این کشور که بیشتر هم در شهر مسکو قرار دارند و دارای رتبههای برتر کشوری و جهانی هستند گرانتر از دیگر دانشگاهها هستند.
همچنین باید گفت که رشتههای پزشکی و پیراپزشکی، دندانپزشکی و… هم جزء رشتههای گران جهت تحصیل در این کشور هستند. بعد از آنها بعضی از شاخههای تکنولوژی و مهندسی مثل الکترونیک، هوافضا، اغلب رشتههای محبوب مهندسی و… نیز دارای شهریههای بالاتری هستند. در ادامه به هزینه های تحصیل در روسیه برای هر مقطع بهصورت جداگانه پرداخته شده است.
1. هزینه تحصیل مقطع کارشناسی در روسیه
همانطور که میدانید تحصیل مقطع کارشناسی در روسیه مانند بسیاری از کشورها 4 سال طول میکشد که بعد از به پایان رساندن این دوره به دانشجویان مدرک لیسانس ارائه میشود. شهریه و هزینه های تحصیل در روسیه در این مقطع باتوجهبه دانشگاه و رشته تحصیلی متفاوت است که در زیر بازه این قیمتها به طور کلی اطلاع رسانی شده است.
متوسط شهریه دانشگاهها : 3,400 – 3,700 دلار، 240 – 260 هزار روبل
حداقل شهریه دانشگاهها : 1,750 دلار، 122,500روبل
حداکثر شهریه دانشگاهها: 12,570 دلار، 880 هزار روبل
2. هزینه های تحصیل در روسیه مقطع کارشناسی ارشد
مدرک کارشناسی ارشد در روسیه بعد از دو سال آموزش اعطا میشود و در این دوره دانشجویان دانش عمیقتری از رشته تحصیلی انتخابی خود کسب مینمایند. بهطورکلی درصورتیکه مدرک لیسانس یا Specialist داشته باشید میتوانید جهت تحصیل در دوره کارشناسی ارشد اقدام نمایید.
متوسط شهریه دانشگاهها: 3,700 – 4,000 دلار، 260 – 280 هزار روبل
حداقل شهریه دانشگاهها: 2,100 دلار، 147 هزار روبل
حداکثر شهریه دانشگاهها: 6,500 دلار، 460 هزار روبل
3. هزینه تحصیل مقطع دکتری در روسیه
همانطور که میدانید تحصیل در دورههای تحصیلات تکمیلی حداقل سه سال طول میکشد. فارغالتحصیلان دارای مدرک کارشناسی ارشد یا دورههای تخصصی درصورتیکه شرایط تحصیل در روسیه را داشته باشند میتوانند به تحقیق و تدریس برای تحصیل در مقطع دکتری اقدام نمایند. همچنین بعد از دفاع از پایاننامه، به دانشجویان مدرک دکتری (PhD) اعطا میشود. در زیر به هزینه های تحصیل در روسیه در مقطع دکتری اشاره شده است.
متوسط شهریه دانشگاهها: 4,000 – 4,300 دلار، 280 – 300 هزار روبل
حداقل شهریه دانشگاهها: 1,130 دلار، 79,300 روبل
حداکثر شهریه دانشگاهها: 5,900 دلار، 400 هزار روبل
هزینه زندگی در روسیه
شاید روسیه و شهری مثل مسکو جزء گرانترین پایتختهای آسیایی و در اروپای شرقی باشد؛ اما در حالت کلی باید گفت که هزینه زندگی در روسیه به نسبت اکثر مقاصد محبوب تحصیلی و مهاجرتی بسیار مقرونبهصرفهتر است. بهویژه درصورتیکه صحبت تبدیل ریال به واحد پول روسیه یعنی روبل باشد این اختلاف بین هزینهها چندین برابر بیشتر خواهد شد؛ زیرا که جدای از بحث تبدیل ارز، هزینههای زندگی در روسیه به میزان 1 تا 2 برابر ارزانتر از میانگین جهانی است.
در واقع این اختلاف هزینه های تحصیل در روسیه در مقایسه با مقاصد محبوب تحصیلی و اروپایی (برای مثال تحصیل در کانادا یا در کل در مقایسه با کشورهایی مانند آلمان، آمریکا، استرالیا، هلند، فرانسه، انگلیس و…) موجب شده افراد زیادی متقاضی تحصیل در این کشور شوند. حال با این اوصاف بیان شده صحبت اختلاف ارز ملی با یورو و دلار در مقابل روبل روسیه هم در این مبحث بسیار قابلتوجه میشود.
بهطورکلی و حدودی شرایط تحصیل در روسیه و هزینه های زندگی در این کشور بستگی به موقعیت جغرافیایی دانشجو و سبک زندگی شخصی هر فرد دارد. هزینه 1 ماه زندگی در روسیه برای یک دانشجو میتواند بین 400 تا 800 دلار بدون احتساب هزینه مسکن باشد. از سوی دیگر هزینه اجاره ماهانه در این کشور به طور متوسط 450 دلار در ماه است؛ بنابراین متوسط هزینه های تحصیل در روسیه برای یک دانشجو (بدون خوابگاه دانشجویی و با تهیه مسکن بهصورت مستقل) از نزدیک به 9 هزار دلار (520 هزار روبل) در سال شروع شده (حالت بهصرفه) و معمولاً هم بیشتر از 700 هزار روبل در سال نمیشود.
هزینه دوره پادفک در روسیه
در حقیقت دوره پادفک روسیه (padfak)، دوره آمادهسازی متقاضیان تحصیل در روسیه است که شرایط را جهت تحصیل در دانشگاههای روسیه فراهم مینماید. این دوره بهصورت دوره آموزشی قبل از ورود به دانشگاههای این کشور است. این دوره در کشور اوکراین هم برگزار میگردد که با عنوان پادفک اوکراین شناخته میشود. در واقع با گذراندن دوره پادفک متقاضی به زبان روسی تسلط پیدا میکند و بافرهنگ، شیوه زندگی و تاریخ روسیه آشنا میشود.
همچنین دانشجویانی که شرایط تحصیل در روسیه را دارند دروس پایه و اصلاحات دروس مربوط به رشته تخصصی خود را میگذرانند. اخیراً این دوره به زبان انگلیسی و با عنوان پادفک انگلیسی روسیه نیز برگزار میگردد. لازم به ذکر است که هزینه های تحصیل در روسیه در دوره پادفک بستگی به طول دوره آموزشی دارد؛ ولی اصولاً هزینه دورهها بین ۲۵۰۰ الی ۳۵۰۰ دلار است. در جدول زیر برخی از هزینههای دانشگاههای روسیه برای دوره پادفک بیان شده است:
ردیف | دانشگاه | هزینه پادفک |
1 | پادفک دانشگاه فدرال کازان | ۱۵۵ هزار روبل روسی (حدود ۲۱۰۰ دلار) |
2 | پادفک دانشگاه پاوولوف | ۲۷۰۰ دلار |
3 | پادفک دانشگاه سن پترزبورگ | ۲۷۲ هزار روبل روسیه (حدود ۳۷۰۰ دلار) |
4 | پادفک دانشگاه نووسیبیرسک | ۲۵۰۰ الی ۴۰۰۰ دلار |
هزینه های تحصیل در روسیه؛ پزشکی
از جمله رشتههایی که برای مهاجرت تحصیلی به روسیه در میان ایرانیان پرطرفدار هستند رشته پزشکی و دندانپزشکی است. هزینه های تحصیل در روسیه برای دانشجویانی که شرایط تحصیل در روسیه را دارند و میخواهند در رشته پزشکی و دندانپزشکی تحصیل کنند بستگی به دانشگاه دارد. قیمت دانشگاه های پزشکی در این کشور معمولاً بیشتر از برخی رشتههای دیگر است. همچنین بهخاطر داشته باشید که قیمت دانشگاه دندانپزشکی در این کشور تفاوت چندانی با رشته پزشکی ندارد.
بهطورکلی باید گفت که دانشگاههایی که مورد تأیید وزارت بهداشت ایران هستند هزینهای بین ۴ تا ۹ هزار دلار (۱۲۴ تا ۲۷۹ میلیون تومان) در سال برای رشته پزشکی دریافت میکنند. همانطور که اشاره شد شرایط تحصیل دندانپزشکی در روسیه هم تقریباً مشابه پزشکی است و هزینه آن بین ۴ تا ۹ هزار دلار (۱۲۴ تا ۲۷۹ میلیون تومان) در سال است.
هزینه های تحصیل در روسیه؛ ویزای دانشجویی روسیه
بهخاطر داشته باشید که اخذ ویزای دانشجویی روسیه برای هر شخص متقاضی مهاجرت تحصیلی به روسیه لازم است. همانطور که قبلاً اشاره شد در صورت داشتن شرایط تحصیل در روسیه و برای تحصیل در این کشور و اخذ ویزای تحصیلی آن نیاز به داشتن دعوتنامه تحصیلی است. در واقع منظورداشتن یک نامه پذیرش معتبر از یک مؤسسه آموزشی معتبر در روسیه است. البته لازم است اشاره کنیم که به دلیل وجود روابط دوجانبه بسیار خوب ایران با روسیه در زمینه سیاست، اقتصاد و… اخذ هر نوع ویزای کشور روسیه از جمله ویزای دانشجویی برای ایرانیان کار سختی نیست.
بهعنوانمثال عدم نیاز به ارائه گواهی تمکن مالی، عدم نیاز به مصاحبه در سفارت، عدم وجود قوانین و تبصرههای سختگیرانه که موجب ریجکتی ویزا میشوند و… موجب راحتی این کار شده است. در صورت ارائه مدارک ضروری به همراه نامه پذیرش تحصیلی به سفارت روسیه و در صورت نبود مشکلی ویزای دانشجو در 1 تا 5 هفته صادر می شود. در ابتدا برای دانشجوی متقاضی تحصیل در روسیه ویزایی با اعتبار 90 روز صادر میشود. در صورت نبود مشکل دانشجو میتواند ویزای خود را برای مدت 1 سال دیگر هم تمدید کند.
در حقیقت برای تمدیدهای بعدی هم ویزای تحصیلی روسیه مانند بار اول بهاندازه 1 سال در هر موعد قابل تمدید است. هزینه ویزای تحصیلی روسیه که می تواند در هزینه های تحصیل در روسیه تاثیر گذار باشد بسته به نوع ویزای دانشجویی دارد. ویزای دانشجویی روسیه نیز مانند ویزای توریستی 3 نوع دارد که در زیر بیان شده است:
ویزای سینگل (1 بار تردد) با هزینه 2750 روبل (حدود 48 دلار)
ویزای دابل (2 بار تردد) با هزینه 1685 روبل (حدود 107 دلار)
ویزای مالتی (تردد نامحدود) با هزینه 8245 روبل (حدود 142 دلار)
بورسیه تحصیلی؛ تحصیل رایگان در روسیه
کشور روسیه تا به امروز مقصد دانشجویی محبوب و مناسبی از سوی بسیاری از کشورها بوده است. این موضوع سبب شده اشخاص واجد شرایط که دارای معدل خوب، سطح زبان خوب و دستاوردهای علمی خوب دیگر هستند و شرایط تحصیل در روسیه را دارند درخواست بورسیه در زمان ثبت نام در دانشگاه یا بعد از شروع تحصیل در دانشگاه را بدهند. برای هر دو حالت دانشجو بعد از 1 یا نهایت 2 ترم از شروع تحصیل خود میتواند جهت دریافت این بورسیهها درخواست دهد.
مانند دیگر مقاصد تحصیلی در دنیا بورسیه تحصیلی روسیه هم به 2 دسته Part fund و Full found تقسیم میشود. بورسیههای فول فاند این کشور بورسیههای کامل با پوشش کل هزینههای تحصیل در روسیه هستند و بورسیههای Part fund تنها بخشی از هزینهها را پوشش میدهند. بورسیههای فول فاند این کشور علاوه بر هزینه های تحصیل در روسیه در اغلب موارد کلیه هزینههای زندگی دانشجو را هم پوشش میدهند.
معمولترین مبلغ بورسیه برای دانشجویان دارای شرایط تحصیل در روسیه ماهیانه 75 هزار روبل یا 900 هزار روبل در سال است. برخی از معروفترین بورسیههای تحصیلی در این کشور عبارتند از:
- بورسیه دولتی فدراسیون روسیه (بورسیه اصلی دولت)
- بورسیه دانشکده مطالعات روسیه و آسیا (SRAS)
- بورسیه کمکهزینه تحصیلی بنجامین اِی گیلمن
- بورسیه پژوهشی BP روسیه
- بورسیه شوراهای آمریکا
- پروژه بورس تحصیلی روسیه
- دانشگاه ملی تحقیقات – مدرسه عالی اقتصاد سنپترزبورگ (HSE) (بورسیه اختصاصی دانشگاهی)
- دانشگاه پلیتکنیک سنپترزبورگ (بورسیه اختصاصی دانشگاهی)
جمعبندی
باتوجهبه مطالب بیان شده درصورتیکه هزینه های تحصیل در روسیه و در بهترین دانشگاه های این کشور را با هزینه تحصیل در بهترین دانشگاه های سایر کشورهای اروپایی مقایسه نمایید به این موضوع پی خواهید برد که با تحصیل در این کشور ضمن دریافت آموزش با سطح کیفی بالا و مدارک معتبر جهانی، هزینهای مقرونبهصرفه پرداخت میکنید. همچنین در صورت داشتن شرایط تحصیل در روسیه امکان بهرهمندی از بورسیههای تحصیلی نیز میتواند در کاهش این هزینه مؤثر باشد.
فلذا تحصیل در روسیه میتواند بهعنوان مجموعهای از تمام نیازها و اهداف دانشجویان گزینهای مناسب پیش روی آنها باشد. شما نیز میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مهاجرت تحصیلی به روسیه و دیگر موارد به وب سایت علم ویرا مراجعه کنید و با کارشناسان ما در ارتباط باشید.